2011
INTERNATIONAL MINING FORUM 2011
34
wydarzenia towarzyszące
Jednym z głównych elementów tradycji górniczych są
niewątpliwie Spotkania Gwarków, czyli tak zwane „Karcz-
my Piwne”
Z czego wywodzi się spotkanie gwarków?
Węgiel kamienny zaczęto wydobywać już w XV wieku.
Wtedy uważano go za kopalinę przynależną do gruntu;
właściciele ziemscy często pozwalali samym odbiorcom,
za odpowiednią opłatą, kopać węgiel, tak jak np. glinę.
Zmianę w tym zakresie wprowadziło dopiero prawo gór-
nicze, wydane w 1769 r. Od tej pory prowadzenie robót
poszukiwawczych jak i eksploatowanie węgla wymagało
uzyskania zezwolenia władz górniczych.
Tytuł własności kopalni dzielił się na udziały, których
właściciele wpisani byli do księgi hipotecznej, tworząc
tak zwane gwarectwo danej kopalni. Gwarkowie dzielili
się zyskami, zależnie od liczby posiadanych udziałów.
Gwarkowie, czyli udziałowcy, spotykali się raz do roku,
aby dokonać rocznego rozrachunku. Ze względu na
różną ilość udziałów i ważności zasiadali w różnych ła-
wach zwanych tablicami, tworząc starą i młodą strzechę
górniczą. Ponieważ jedynymi większymi izbami, gdzie
mogli się pomieścić, a przy okazji ugościć, były karcz-
my, wiec tam też na rozrachunku rocznym się spotykali.
Z tego to właśnie faktu wywodzi się Spotkanie Gwarków,
często Karczmą Piwną zwane, które przez prawdziwych
górników kultywowane jest do dzisiaj na wieczną rzeczy
pamiątkę.
„Spotkanie Gwarków” jest więc kontynuacją starych
zwyczajów i obrzędów w których po ciężkiej i znojnej pracy
„w podziemnym, czarnym świecie” gromadzili się, by przy
kuflu piwa szukać wytchnienia w niefrasobliwym, a nawet
frywolnym dialogu, kraszonym pieśnią”.
Regulamin Karczmy Piwnej
Na Karczmie piwnej obowiązuje regulamin, którego bez-
względnie należy przestrzegać. Oto jego treść:
Spotkanie Gwarków w Karczmie Piwnej, jest trady-
1.
cyjną kontynuacją górniczych zwyczajów i obycza-
jów. Uczestników obowiązuje strój odświętny, oraz
medale i odznaczenia uzyskane na dotychczaso-
wych karczmach piwnych. Trzeźwe i godne zacho-
wanie gwarków warunkują powodzenie tej pięknej
i starej tradycji.
Obradom przewodniczy Wysokie a w Sprawach Piw-
2.
nych Nigdy Nieomylne Prezydium wybierane pieśnią
„Wstępuj, wstępuj prezesie mój” jego władza jest
absolutna a werdykty bezdyskusyjne. W trakcie ob-
rad można obalić Prezydium pieśnią „Do dupy z tym
Prezydium” źle przeprowadzony zamach grozi po
ważnymi sankcjami jego organizatorom.
Uczestnicy spotkania zasiadają w dwóch rywa-
3.
lizujących ze sobą ławach zwanych „ława lewa”
i „ława prawa”. Na czele ławy stoi mianowany
przez Prezydium Kontrapunkt i jedynie on może
rozmawiać z prezydium po zapytaniu ROGO VO-
CEM PRO ME (proszę o głos dla mnie) i odpo-
wiedzi pozytywnej HABEAS (masz). Obradom
towarzyszą śpiewy intonowane za zgodą prezesa
przez kantora.
W społeczności karczemnej rozróżniamy następu-
4.
jące rodzaje szarż (stopni) określających przynależ-
ność do Karczemnej Klasy:
JENERAŁ – osoba posiadająca stopień górniczy
•
„Dyrektor Generalny”,
„StaraStrzecha”–osobaposiadająca imiępiwne,
•
lub podeszły wiek,
„Gwarek” – osoba posiadająca wykształcenie
•
górnicze, lub pracująca w górnictwie,
„Fuks” – osoba kandydująca na gwarka,
•
„Ciura karczemna” – osoba nie spełniająca po-
•
wyższych kryteriów.
Na spotkanie gwarków nie wolno przyprowadzać ze
5.
sobą kobiet, psów, kotów, kanarków, gołębi ani in-
nych zwierząt domowych.
Każdy wezwany przed Prezydium przychodzi z ku-
6.
flem i melduje się podając stopień, nazwisko, imię
piwne oraz ilość semestrów. Wzorcowa formuła
meldunku brzmi: PRZED WYSOKIM A W SPRA-
WACH PIWNYCH NIGDY NIEOMYLNYM PREZY-
DIUM MELDUJE SIĘ STARA STRZECHA, JENE
RAŁ, CIURA KARCZEMNY „X” IMIĘ PIWNE „Y”
(IMIENIA PIWNEGO NIE POSIADAM) SEMESTRÓW
„Z” 1 semestr to 0,5 szkoły o profilu górniczym, lub
0,5 roku pracy w górnictwie. Mając szkołę i pracę
semestry sumuje się.
Jedynym napojem spożywanym na karczmie jest
7.
piwo, które wolno pić z własnego kufla, tylko za zgo-
dą Prezydium, na jego wyraźne polecenie na przy-
kład po wezwaniu „hej gwarkowie za ich zdrowie”.
Pamiątkowy kufel po Karczmie staje się własnością
uczestnika. Spożywanie innych napojów zwłaszcza
bałamutnej okowity naraża uczestnika spotkania na
poważne kłopoty.
Przed wejściem na salę zły humor i dąsy należy zo-
8.
stawić w szatni.
- na karczmie należy:
wysilać gardło celem głośnego śpiewania
•
wysilać intelekt celem udzielania dowcipnych
•
i celnych wypowiedzi,
wysilać mięśnie celem wygrywania konkursów
•
sprawnościowych
- na karczmie nie należy:
obrażać się i gniewać z powodu żartów, choć-
•
by złośliwych
zalewać brzucha piwem ani obżerać się nad-
•
miernie
awanturować, grubiańsko zachowywać i prze-
•
szkadzać innym.
Aktywne uczestnictwo w spotkaniu jest nagradzane.
9.
Można uzyskać:
pochwałę przed frontem, pochwałę na piśmie,
•