Lista referatów w sesji:

Martin Junker, RAG Mining Solutions GmbH, Herne, Niemcy, Marek Growiec, RAG Mining Solutions GmbH, Katowice, Polska

Planowanie chodników w wysokowydajnych ścianach podczas eksploatacji cienkich pokładów

Streszczenie: Działania planistyczne, prace przygotowawcze oraz drążenie chodników to główne etapy cyklu funkcjonowania wyrobiska chodnikowego w ścianowym systemie eksploatacji węgla kamiennego. Standardowy system planowania oferowany przez niemiecką firmę RAG Mining Solutions GmbH obejmuje wszystkie trzy fazy i skupia się na uwarunkowaniach geologicznych i geotechnicznych, rozkładzie naprężeń powodowanych eksploatacją wielu pokładów oraz wielu dostępnych elementach i systemach wspierających. Ciągłe ulepszanie monitoringu i sprzętu przez ostatnie 25 lat stworzyły możliwość drążenia i wykorzystywania chodników z minimalnym ryzykiem technicznym. Niniejszy artykuł daje pogląd na ten cykl funkcjonowania i know-how zgromadzone w RAG Mining Solutions dotyczące planowania eksploatacji w trudnych warunkach złożowych z wykorzystaniem szerokiego wachlarza układów i różnymi systemami ochrony stropu.

Stanisław Prusek - Główny Instytut Górnictwa

Wybrane metody prognozowania deformacji chodników przyścianowych

Streszczenie: W referacie opisano wybrane metody i sposoby prognozowania deformacji chodników przyścianowych stosowane w różnych krajach, w których prowadzi się podziemną eksploatację pokładów węgla kamiennego. Bardziej szczegółowo przedstawiono dwie metody opracowane w ostatnich latach w Głównym Instytucie Górnictwa. Metody opracowano w oparciu o wyniki badań dołowych konwergencji pionowej i poziomej chodników przyścianowych utrzymywanych za frontem eksploatacji z zawałem stropu. Pierwsza z metod bazuje na wyznaczonych zależnościach empirycznych za pomocą metod statystycznych. Druga metoda oparta jest o zmodyfikowane kryterium Hoek’a-Browna i pozwala na prognozowanie deformacji chodników przyścianowych za pomocą obliczeń numerycznych z wykorzystaniem programu Phase.

Janusz Chmielewski, Bolesław Kozek - Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.

Ewolucja sposobów utrzymania chodników przyścianowych w kopalni LW Bogdanka SA

Streszczenie: W artykule przedstawiono dotychczasowe sposoby prowadzenia i utrzymania chodników przyścianowych w kopalni Lubelski Węgiel „Bogdanka”. Omówiono doświadczenia ze stosowania w latach 1982÷1990 systemu eksploatacji „do pola” z utrzymywaniem chodników przyścianowych za ścianą. Scharakteryzowano obecnie stosowany system eksploatacji „od pola” oraz sposób prowadzenia chodników przyścianowych w tym systemie. Przedstawiono rodzaje stosowanej obudowy chodnikowej i jej zmiany dokonywane w kolejnych latach eksploatacji, a także sposoby wzmacniania obudowy dla potrzeb utrzymania skrzyżowania ściana-chodnik. Omówiono nowe uwarunkowania dotyczące chodników przyścianowych dla ścian strugowych.

Andrzej Tor, Rafał Dobrzyński, inż. Kazimierz Koliński - Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Jastrzębie-Zdrój, Polska

Utrzymywanie wyrobisk przyścianowych w kopalniach JSW S.A.

Streszczenie: Prowadzenie eksploatacji systemem ścianowym na zawał w warunkach dużej głębokości powoduje znaczne obciążenie wyrobisk górniczych. Stan ten potęguje się przy występowaniu trudnych warunków górniczo-geologicznych i często zachodzi konieczność  wykonywania każdorazowo dla nowej ściany nowych dwóch chodników przyścianowych.

Jednym z istotniejszych problemów w kopalniach podziemnych z punktu widzenia praktyki górniczej jest utrzymanie chodników przyścianowych za frontem ściany.

Każde wyrobisko górnicze na skutek wybrania masywu skalnego powoduje zmianę pierwotnego stanu równowagi charakteryzującą się wzmożonym ruchem skał do wyrobiska wywierającym nacisk na obudowę. Występujące wówczas wzmożone obciążenia wzrastają przy prowadzeniu eksploatacji górniczej, która powoduje niszczenie skał i powstawanie dodatkowo ciśnień deformacyjnych. Wzmożone ciśnienia pionowe przenoszą się na ociosy chodnika, powodując zaciskanie wyrobiska oraz wypiętrzanie skał spągowych. Powstające zjawisko wypiętrzania skał spągowych do wyrobisk chodnikowych stanowi poważne utrudnienie w utrzymaniu tych wyrobisk i zapewnieniu ich funkcjonalności pod względem transportowym i wentylacyjnym oraz prowadzi W artykule poruszono problem stateczności wyrobisk przyścianowych za frontem ściany oraz celowość ich utrzymywania. Następnie przedstawiono przykładowe metody utrzymywania wyrobisk za frontem ściany w kopalniach JSW S.A. w zależności od panujących warunków geologiczno – górniczych oraz przeznaczenia wyrobiska. do licznych komplikacji i utrudnień w ruchu kopalni.

Stanisław Prusek, Marek Rotkegel - Główny Instytut Górnictwa, Katowice - Polska

Nowoczesne metody projektowania obudów wyrobisk przyścianowych dla ścian strugowych

Streszczenie: Efektywnie prowadzona eksploatacja z zastosowaniem techniki strugowej pociąga za sobą konieczność rozwiązania wielu zagadnień z zakresu techniki górniczej. Jednym z istotniejszych jest właściwe zaprojektowane obudowy wyrobisk przyścianowych oraz jej wzmocnień. Głównie sprowadza się to do przystosowania obudowy do zabezpieczania skrzyżowania ściany z chodnikiem w sposób umożliwiający efektywne i bezpieczne prowadzenie eksploatacji. W niniejszym referacie opisano najistotniejsze etapy procesu projektowania obudowy wyrobisk korytarzowych z zastosowaniem metody opracowanej w GIG. Przedstawiono przykłady zaprojektowanych obudów dla chodników przyścianowych ścian strugowych prowadzonych w ostatnim okresie w kopalniach „Zofiówka” i LW „Bogdanka”.

Mirosław Masiakiewicz - LW „Bogdanka”, Puchaczów, A. Szyszka - “SIGMA” S.A., Barak, Polska

Praktyczne elementy optymalizacji systemów mechanizacji ścian strugowych w warunkach LW Bogdanka S.A. – obudowa specjalna wnęki ścianowej oraz układ samoładowania urobku na skrzyżowaniu ściana / chodnik

Streszczenie: Racjonalne i zrównoważone podejście kopalni LW „Bogdanka” S.A. do eksploatacji złóż węgla spowodowało, że podjęta została decyzja o wydobywaniu pokładów cienkich. Efektem postanowień uruchomiona została pierwsza ściana wyposażona w kompleks strugowy firmy Bucyrus, która pracowała w polu „Nadrybie”. Obserwacja pracy kompleksu oraz zbieranie doświadczeń na temat obranej technologii doprowadziło do stworzenia zespołu, składającego się z ekspertów  kopalni LW „Bogdanka” S.A. oraz przedstawicieli firm „SIGMA” S.A. i „HAJDUK Group” Sp. z o.o., którego celem było opracowanie rozwiązań optymalizujących  system mechanizacji ściany strugowej. Efektem prac było stworzenie nowatorskiego rozwiązania Obudowy Specjalnej Wnęki ścianowej oraz Układu Samoładowania Urobku.

Krzysztof Krauze, Łukasz Bołoz, Tomasz Wydro - Polska

Prototyp tymczasowej zmechanizowanej obudowy chodnikowej dla wyrobisk korytarzowych

Streszczenie: W artykule opisano technologię drążenia wyrobisk korytarzowych przy zastosowaniu do urabiania ramionowych kombajnów chodnikowych lub materiału wybuchowego. Przedstawiono trudności występujące w czasie drążenia wyrobisk korytarzowych, a szczególnie ze stawianiem obudowy. Następnie przedstawiono rozwiązania konstrukcyjne różnych zmechanizowanych obudów chodnikowych wraz z ich wadami i zaletami. W wyniku przeprowadzonej analizy technologii drążenia wyrobisk korytarzowych i konstrukcji zmechanizowanych obudów chodnikowych  przedstawiono nową koncepcję tymczasowej zmechanizowanej obudowy chodnikowej z podaniem jej głównych parametrów technicznych.

Waldemar Korzeniowski, Łukasz Herezy, Krzysztof Skrzypkowski, Polska

Charakterystyka deformacji chodnika podścianowego podczas eksploatacji strugowej ściany 1/VI w pokładzie 385/2 w LW Bogdanka

Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki pomiarów przemieszczeń i deformacji chodnika przyścianowego uzyskane podczas pierwszej eksploatacji kompleksem strugowym zastosowanym w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A.. Wraz z postępem wyrobiska ścianowego utrzymywano chodnik podścianowy, który będzie wykorzystywany do kolejnej eksploatacji.

Dla poszczególnych typów obudów owe techniki wzmacniania górotworu: przy pomocy kasztów, kotew żerdziowych oraz strunowych, określono wartości konwergencji wyrobiska, zasięgu strefy spękań i szczelinowatości, wskazując efekt wzmocnienia górotworu w zależności od przyjętego rozwiązania technicznego.

Heinz Dwuletzki, Burkhard Pfaender – CARL BECHEM GMBH, HAGEN Niemcy, Karel Niemczyk – LUBRICANT s.r.o. Republika Česka

Nowoczesne niepalne media hydrauliczne typu HFA do zastosowania w kopalniach - Analiza krytyczna

Streszczenie: Niepalne media hydrauliczne typu HFA przedstawiają ważną podgrupę cieczy hydraulicznych H przeznaczonych do przenoszenia siły i ciśnienia. Z wodą mieszalne systemy HFA-S (roztwory) i HFA-E (emulsje) do zastosowania w podziemiach kopalni są bardziej szczegółowo omówione pod kątem prób i badań zgodnie z 7. Raportem Luksemburskim, z punktu widzenia potrzeb użytkowników i poddostawców podstawowych urządzeń (OEM). Poddane też zostały ocenie warunki ekologiczne i techniczne w kontekście budowy chemicznej mediów.

Marek Płonka, Sylwester Rajwa - Główny Instytut Górnictwa, Katowice, Poland

Ocena obciążenia obudowy zmechanizowanej w ścianach kombajnowych i strugowej w oparciu o pomiary ciśnienia w stojakach

Streszczenie: Przedstawiono rezultaty statycznych pomiarów ciśnienia w przestrzeni podtłokowej stojaków obudowy zmechanizowanej prowadzonych podczas biegu pięciu ścian zawałowych. Scharakteryzowano systemy pomiarowe, oraz sposoby zbierania i składowania danych. Wyniki pomiarów zaprezentowano w postaci wykresów zmian ciśnienia oraz rozwijanej podporności jednostkowej obudowy. Zamieszczono przykładowe analizy statystyczne.

Zbigniew Rak, Jerzy Stasica - Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Utrzymanie chodnika podścianowego za frontem eksploatacji w trudnych warunkach górniczo-geologicznych w Kopalni LW „Bogdanka” S.A

Streszczenie: Rosnące koszty drążenia wyrobisk przyścianowych powodują, że zagadnienie ich utrzymywania za frontem eksploatacji jest systematycznie podejmowane w naszych kopalniach. W niniejszym artykule opisano rezultaty takich prób, które prowadzono w  stosunkowo trudnych warunkach złoża LW „Bogdanka” S.A. w latach 80-tych ubiegłego stulecia oraz po dłuższej przerwie w 2010 r. Artykuł zawiera szczegółowy opis technologii ochrony chodnika podścianowego 1/VI w pokładzie 385/2 utrzymywanego za czołem ściany w warunkach złoża LW „Bogdanka” S.A. Opisano sposób zabezpieczenia chodnika od momentu jego drążenia, aż po ostatnie wzmocnienia budowane za czołem ściany. Przedstawiono również dotychczasowe rezultaty podjętej próby w odniesieniu do stateczności chodnika utrzymywanego w jednostronnym otoczeniu zrobów.

Piotr Głuch - Politechnika Śląska

Projektowanie obudowy kotwowej dla utrzymania chodników przyścianowych ścian strugowych 

Streszczenie: W artykule omówiono projektowanie obudowy kotwowej dla utrzymania chodników przyścianowych ścian strugowych uwzględniając trudne warunki geologiczno – górnicze, dużą głębokość eksploatacji, duży wybieg ściany i konieczność zapewnienia dużego przekroju wyrobiska. W projektowanych rozwiązaniach obudowy kotwowej zwrócono uwagę na stosowanie kutwienia z wysokim naciągiem wstępnym, a systemu obudowy podporowej z wysoką podpornością wstępną. Utrzymywanie chodnika za frontem ściany w warunkach kopalni „Bogdanka” zaproponowano dla wykorzystania go do lokowania kamienia i dla celów wentylacyjnych ściany strugowej oraz drążenia nowego chodnika wtórnego dla drugiej (kolejnej) ściany. Samodzielną obudowę kotwową można wykonywać w przecinkach ścianowych, likwidacyjnych oraz technologicznych.

Mirosław Masiakiewicz - Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.

Perspektywy wykorzystania w warunkach kopalni „Bogdanka” kombajnu MR 620 z zaawansowaną mechanizacją kotwienia

Streszczenie: W artykule przedstawiono nowe oryginalne rozwiązanie kompleksu do drążenia wyrobisk korytarzowych opracowane dla warunków kopalni Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. Prezentowany projekt organizacyjno techniczny ma na celu zwiększenie postępów drążenia wyrobisk korytarzowych w obudowie podporowo-kotwiowej o przekroju łukowym. W skład kompleksu wejdzie kombajn o dużej mocy, zmechanizowany pomost do montażu odrzwi obudowy chodnikowej i dwuwysięgnikowa kotwiarka. Nowy kompleks przodkowy umożliwiać będzie równoległe wykonywanie niektórych podstawowych czynności cyklu technologicznego, np. urabianie i kotwienie, przez co uzyska się znaczący wzrost postępu drążenia. Kompleks zakłada zabudowę w przodku odrzwi obudowy podporowej zapewniającej szybkie podparcie górotworu dzięki wykładce aktywnej z zastosowaniem pojemników wypełnianych spoiwem szybkowiążącym pod ciśnieniem, oraz kotwienie wzmacniające górotwór wykonywane za kombajnem.

Andrzej Jagiełło, Paweł Nowak - Sandvik Mining and Construction Sp. z o.o. w Tychach

Kombajn MR620 szansa poprawy efektywności drążenia wyrobisk korytarzowych

Streszczenie: W referacie przedstawiono kombajn chodnikowego klasy 600 umożliwiający urabianie mechaniczne skałach o twardościach do 140 MPa . Ponadto omówiono wyposażenie opcjonalne maszyny, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia kotwienia. Na podstawie symulacji opisano jak zmiana w technologii drążenia wyrobiska odbija się na uzyskiwanych postępach dobowych

Marek Czechowski - KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Lubin”

Doświadczenia O/ZG „Lubin” w zakresie drążenia wyrobisk chodnikowych kombajnem MH-620 firmy „Sandvik Mining and Construction”

Streszczenie: W opracowaniu przedstawiono doświadczenia nabyte w trakcie drążenia wyro-bisk chodnikowych kombajnem MH-620 firmy Sandvik w dwóch skrajnie różnych rejonach O/ZG „Lubin”. Pokazano również wpływ niedoskonałej konstrukcji kombajnu na proces drążenia wyro-bisk chodnikowych.

Krzysztof Kwiatkowski - Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.

Wykonywanie i utrzymywanie chodników przyścianowych dla ścian strugowych w kopani Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.